top of page

Revista eletrônica de investigações filosófica, científica e tecnológica

ISSN 2358-7482

 

Julho/2020, Ano VI, Volume VI, Número XIX

 

 Base Nacional Comum e o Ensino Médio: reflexões sobre os objetivos da reforma para a educação brasileira

         

         Publicado Julho/2020

 

 

Gislaine Angeli

 

Resumo

O presente artigo tem como finalidade refletir sobre a construção da Base Nacional Comum Curricular (BNCC) com enfoque para o ensino médio. A Base, que está sendo discutida na educação brasileira desde a formulação da Constituição de 1988, é divulgada recentemente com algumas críticas e reflexões sobre a sua formulação, principalmente a da última fase da educação básica, o ensino médio. Para análise das discussões presentes sobre a produção e finalidades da BNCC, utilizo a teoria de Michael Apple, que aponta que os conteúdos e as formas de organização do currículo não deixam de ser construções ideológicas de uma visão de mundo e de escolhas impostas a diferentes camadas sociais que não estão representadas nesse currículo. A partir disso, serão expostos pontos de vista de especialistas sobre a construção e as mudanças propostas para o ensino médio. Em síntese, a construção de uma base envolve disputas políticas e de entendimento de mundo, e essas disputas devem ser analisadas para entender qual é a finalidade de uma base nacional e para quem esta serve.

Palavras-chave: Currículo; Educação Básica; Reforma do Ensino Médio.

 

Resumo

La nuna artikolo celas pripensi la konstruadon de la Komuna Edukada Nacia Bazo (BNCC, laŭ la portugallingva mallongigo), kun fokusigo en la Mezlerneja sistemo. La “Bazo”, kiu estas pridiskutata en la brazila eduksistemo ekde la redaktado de la Konstitucio de 1988, estis ĵus disvastigita, kune kun kritikoj kaj pripensadoj pri ties formulado, precipe rilate al la lasta fazo de la baza edukado, la Mezlernejo. Por analizo de la nunaj diskutoj pri realigo kaj celoj de la BNCC, mi uzas la teorion de Michael Apple, kiu elmontras, ke la enhavoj kaj organizmodeloj de la lernkadro same estas ideologiaj konstruadoj de mondvizio kaj elektoj impozataj sur malsimilaj sociaj stabloj, kiuj ne estas reprezentitaj en tiu lernkadro. Ekde tio, oni elmontros vidpunktojn de specialiĝintoj pri konstruado kaj ŝanĝoj proponataj por Mezlernejo. Sinteze, konstruado de bazo estas ĉirkaŭata de disputoj kaj politikaj kaj pri kompreno de la mondo, kaj tiuj disputoj devas esti analizitaj por ke oni komprenu kiu estas la celo de nacia bazo, kaj al kiu ĝi utilas.

Ŝlosilvortoj: Lernkadro, Baza Edukado, Mezlerneja Reformado.

 

Abstract

This paper intents to reflect on the development of the Brazilian curricular standards, known as Base Nacional Comum Curricular (BNCC), focusing on the secondary education. The BNCC has been discussed since the formulation of the 1988 Constitution, and after its publishing, it caused criticism and reflections on its formulation, especially regarding the last stage of the basic education, the secondary education. In order to analyze the current discussions on the BNCC’s development and purposes, I use Michael Apple's theory. The author points out that the curriculum’s contents and organization are an ideological construct of a worldview and choices imposed on different social classes that are not represented in the curriculum. Based on this, expert’s points of view on the curriculum’s development and its changes proposed to the secondary education will be explored. In short, building those standards involves political and worldview conflicts and they must be analyzed in order to understand the purpose of national curricular standards and who they serve.

Keywords: Curriculum; Basic Education; Secondary Education Reform. 

 

Biografia do autor

Gislaine Angeli

Mestre pelo Programa de Pós-Graduação em Educação (PPGEdu) vinculado à Faculdade de Educação da Universidade Federal do Rio Grande do Sul (UFRGS), graduada em História pela Faculdade Porto-Alegrense (2010).

 

Referências

 

ANTUNES, André. A quem interessa a BNCC?  In EPSJV/Fiocruz 23/11/2017 Disponível em http://www.epsjv.fiocruz.br/noticias/reportagem/a-quem-interessa-a-bncc Acesso em 28.11.2017.

 

APPLE, Michael. A política do conhecimento oficial: um currículo nacional faz sentido? In APPLE, Michael. Política Cultural e Educação. São Paulo: Cortez, 2000. P. 53-78.

 

______. Currículo e Poder. Educação & Realidade, Porto Alegre, v. 14, n.2, p. 46-57, jul./dez./1989.

 

BRASIL. BNCC. Disponível em http://basenacionalcomum.mec.gov.br/ Acesso em 28.11.2017.

 

______. LEI Nº 13.005, DE 25 DE JUNHO DE 2014. Disponível em http://www.planalto.gov.br/CCIVIL_03/_Ato2011-2014/2014/Lei/L13005.htm Acesso em 29.11. 2017.

 

GALIAN, Cláudia Valentina Assumpção. Currículo e conhecimento escolar na perspectiva da educação integral. Cadernos Cenpec. V.6, n.1, p. 3-22, dez. 2016.

 

LIRA, Davi. Gasto por aluno no Brasil é um terço do investido pelos países desenvolvidos, 2014. Disponível em  http://ultimosegundo.ig.com.br/educacao/2014-09-09/gasto-por-aluno-no-brasil-e-um-terco-do-investido-pelos-paises-desenvolvidos.html Acesso em 04.12. 2017

 

SANTOS, João Vitor. Base Nacional Comum Curricular – BNCC. In BASE NACIONAL COMUM CURRICULAR: o futuro da educação brasileira. São Leopoldo: Revista do Instituto Humanitas Unisinos. n 516, dez. 2017.

 

______. A Base Curricular que reverencia a lógica da financeirização – BNCC.  In BASE NACIONAL COMUM CURRICULAR: o futuro da educação brasileira. São Leopoldo: Revista do Instituto Humanitas Unisinos. n 516, dez. 2017.

bottom of page